Przy okazji sumowania kosztów podróży postanowiłem także oceniać każdą z nich. W tym celu stworzyłem autorski system, który umożliwia mi porównanie kolejnych wyjazdów. System składa się z sześciu ocen cząstkowych, których suma daje ostateczną ocenę wyjazdu wyrażoną w procentach.
Egzotyka – czyli ocena jak bardzo egzotyczne jest miejsce które odwiedziłem. Trzeba pamiętać, że jest to element oceniany z punktu widzenia mieszkańca Europy: dla mnie kraje arabskie są egzotyczne, choć dla ich mieszkańców zapewne wcale tak nie jest. Czym bardziej w danym kraju jest dziwnie, tym bardziej egzotycznie. Wiąże się to często z odległością, choć nie zawsze jest to wiążąca zależność.
Bezpieczeństwo – bardzo ważny element, zwłaszcza dla mniej doświadczonych podróżników. Strefa komfortu każdego z nas jest inna, moja wraz z odbytymi podróżami znacznie się rozszerzyła. Wychodzę z założenia, że ludzie na całym świecie z gruntu są dobrzy i jeżeli nie nadepnie się im na odcisk, to nic złego się nie stanie. W sytuacjach niepewnych zwykle wystarczy uśmiech. Niestety są na świecie miejsca, gdzie ani uśmiech, ani doświadczenie nie pomogą – wtedy przydaje się prawidłowa ocena sytuacji i szybkie nogi.
Przyroda – góry, lasy, wybrzeża. To, co stworzyła natura, urzeka mnie w podróżach bardziej niż dzieła będące wynikiem działań człowieka. Mam oczywiście swoje gusta, z którymi nie każdy się zgodzi – czasem wystarczy jeden element, by ta ocena poszybowała w górę. Ale bywa i tak, że tysiące hektarów równo posadzonego lasu nie zrobią na mnie żadnego wrażenia. Ocenianie przyrody to trochę jak porównywanie obrazów znanych malarzy: który ładniejszy? Decydować musicie duszą, a nie umysłem.
Łatwość wyprawy – o tym wskaźniku decyduje sporo czynników: odległość jaką mamy do pokonania, biurokracja, niezbędne do wyjazdu dokumenty czy zezwolenia. Przykładowo do Tajlandii można dostać się łatwo, choć jest stosunkowo daleko – wsiadamy po prostu w samolot i wysiadamy na miejscu. Ale by wybrać się do Arabii Saudyjskiej czy Indii trzeba uzyskać wizę (wprawdzie udzielaną automatem, ale sam proces składania wniosku jest już dość skomplikowany) Najłatwiej oczywiście pojechać do naszych najbliższych sąsiadów; są jednak takie miejsca na świecie, gdzie organizacja wyjazdu to prawdziwy tor przeszkód. Pomimo tego mam nadzieję, że kiedyś dotrę do wszystkich krajów świata…
Ekonomia wyprawy – ważny element, bo choć dżentelmeni o pieniądzach nie rozmawiają, to bez nich dojechać się praktycznie nigdzie nie da. Na koszty wypraw składają się bilety lotnicze, ceny noclegów, ceny lokalnego transportu i życia. Czasem jest tanio, a czasem zaskakująco drogo. Na przykład do Izraela dolecieć można bardzo tanio, za to egzystencja w tym miejscu przypomina horror: pamiętam, jak nocując w Tel-Awiwie za parking samochodowy na noc zapłacić musiałem więcej, niż w Polsce kosztuje doba w hotelu ***
Za każdy z tych pięciu elementów można uzyskać 1-5 gwiazdek. Sumaryczna ocena waha się więc pomiędzy 5 (minimum) a 25 (maksimum) punktów. Przekształcając tę sumę na procenty otrzymujemy wynik – ale to jeszcze nie koniec.
BONUS – to specjalny wskaźnik, który mówi o tym, jak bardzo mi osobiście podobał się wyjazd. Ta ocena jest absolutnie subiektywna, niepowiązana z niczym. To ocena, którą wystawiają moje wspomnienia. To trąba zachwytu, skowyt duszy, zew przygody. Tutaj także wystawiam ocenę w skali 1-5, ale punkty dodawane są do końcowego wyniku wprost jako procenty. Każda gwiazdka w poprzednich ocenach cząstkowych ma siłę 4 procent (100/25), natomiast każdy punkt bonusu to tylko jeden procent.
Przeglądając moje oceny wypraw pamiętajcie, że tak czy inaczej – te oceny to tylko subiektywna matematyka. Nie sposób obiektywnie podsumować jakiegoś kraju za pomocą cyfr i liczb. Przyjmujcie więc wyniki z pewnym dystansem – każdy z nas jest inny, i Wasze oceny mogą być zupełnie inne.
